DİYABET: HEMŞİRELER FARK YARATIR
30/11/2020

DİYABET: HEMŞİRELER FARK YARATIR

DÜNYA DİYABET GÜNÜ

DİYABET: HEMŞİRELER FARK YARATIR

Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Diyabet Federasyonu 1991 yılında, toplumda diyabet konusunda farkındalığın arttırılması ve diyabetin öneminin vurgulanması amacıyla, 1921 yılında “İNSÜLİN HORMONU” nu keşfeden Kanada’lı tıp doktoru Frederick Banting’in doğum günü olan 14 Kasım tarihinin Dünya Diyabet Günü olarak kutlanmasını önermiştir. Dünya Diyabet Günü, her yıl 160’dan fazla ülkede ve bir milyarın üzerinde insana ulaşan, dünyanın en büyük diyabet farkındalık kampanyasıdır. Şeker hastalığı konusunda halkı, hükümetleri ve medyayı bilgilendirmek (uyarmak) amacıyla çeşitli aktivitelerin yapıldığı bir gündür. Bu günde, tüm dünyada diyabet farkındalığını artırmaya yönelik toplantılar, yürüyüşler, gösteriler, radyo/televizyon programları ve kan şekeri taramaları yapılmaktadır. Ülkemizde de bu amaçla birçok kurum diyabetin nedenleri, belirtileri, tedavisi ve organ hasarları konularında halkı aydınlatan çeşitli etkinlikler düzenlemektedir. Diyabet ve sorunları konusuna dikkat çekmek amacıyla yapılan “14 Kasım Diyabet Günü'  etkinliklerinde Mavi Halka şeklinde bir amblem kullanılmaktadır. Mavi renk, umudu; halka ise birliği temsil etmektedir.

Dünya Diyabet Günü 1991 yılından beri her yıl, belirlenen değişik tema çerçevesinde çeşitli etkinlikler ile kutlanmaktadır. Bu yıl Uluslararası Diyabet Federasyonunun belirlediği 14 Kasım Diyabet Günü teması, tüm dünyada ‘DİYABET: HEMŞİRELER FARK YARATIR’ olarak belirlenmiştir. Bu temanın seçilme amacı; hemşirelerin diyabetli bireyleri destekleme rollerinin önemi konusunda farkındalığı arttırmaktır. Dünyada diyabetli birey sayısı artmaya devam ederken, diyabet tedavi ve bakım profesyonellerinin rolü giderek önem kazanmıştır. Diyabet bir ekip hizmetidir ve bu ekip içerisinde diyabet hemşiresi önemli role sahiptir. Hemşireler genellikle kişinin etkileşim kurduğu ilk ve bazen de tek sağlık profesyonelidir. Onların ilk değerlendirmesi, tedavi / bakım uygulamaları ve eğitimlerinin kalitesi diyabetli için yaşamsal önem taşır. Ayrıca, diyabet gelişme riski olan adayların da diyabet hemşiresinin eğitimine, bakımına ve desteğine ihtiyaçları vardır. Diyabetli bireylere yapılan eğitim, öz bakım için gerekli bilgi, beceri ve yetenek kazandıracak, diyabetlilerin karar alma, sorun çözme ve bakım davranışlarını geliştirecektir. Böylece, diyabetlinin sağlık durumunu hedeflenen düzeye getirmek, klinik sonuçları iyileştirmek, yaşam kalitesini artırmak ve bakımın maliyetini düşürmek önemli ölçüde sağlanacaktır.

Dünya Sağlık Örgütüne göre

Hemşire:

  • Hemşireler sağlık profesyonellerinin %59’unu oluşturan en büyük meslek grubudur.
  • Küresel hemşire açığının 5,9 milyon olduğu tahmin edilmektedir, bunun % 89'u düşük ve orta gelirli ülkelerde bulunmaktadır.
  • 2030 yılına kadar meslekteki endişe verici eksikliklerin üstesinden gelmek için eğitilen ve istihdam edilen hemşire sayısında yılda %8 artış olması beklenmektedir.  
  • Hemşirelik iş gücünün yaklaşık % 90'ı kadındır.

Diabetes Mellitus:

  • Dünyada 2019 yılında 463 milyon yetişkin diyabetli yaşamaktadır.
  • 2030 yılında diyabetli sayısının 538 milyona kadar artması bekleniyor.
  • Diyabetli her 2 yetişkinden 1'i (232 milyon) diyabetli olduğunu bilmiyor.
  • 6 canlı doğumdan 1’i (20 milyon) hamilelikte yüksek kan şekerinden etkilenmektedir.
  • Diyabetlilerin üçte ikisi kentsel alanlarda yaşıyor ve bunların 4’te 3’ü çalışma çağında.
  • Diyabetli her 5 kişiden 1’i (136 milyon) 65 yaşın üzerindedir.
  • Diyabet, 2019 yılında sağlık hizmetlerine harcanan küresel toplamın % 10'u, en az 760 milyar dolarlık sağlık harcamasından sorumludur.

Kaynakhttps://worlddiabetesday.org/about/ Erişim tarihi: 12.11.2020

Doç. Dr. Selda Çelik, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Hemşirelik Fakültesi

Diyabet Hemşireliği Derneği Genel Sekreteri

Zeynep Ateş, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Hamidiye Hemşirelik Fakültesi, 4. Sınıf öğrencisi